Wokół czarnej dziury w Drodze Mlecznej krążą tajemnicze młode obiekty gwiazdowe
17 czerwca 2024, 11:20Młode obiekty gwiazdowe (YSO), odkryte niedawno w pobliżu supermasywnej czarnej dziury Sagittarius A* znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej, zachowują się inaczej, niż oczekiwano. Obecność czarnej dziury powoduje, że obiekty te tworzą formacje. Ich zachowanie opisał na łamach Astronomy & Astrophysics zespół naukowców z Niemiec i Czech.
Potwierdzono splątanie pomiędzy najbardziej masywnymi cząstkami elementarnymi
17 czerwca 2024, 10:23Grupa fizyków pracujących w CERN pod kierunkiem profesor Reginy Deminy z University of Rochester wykazała istnienie splątania kwantowego pomiędzy najbardziej masywnymi z cząstek elementarnych, kwarkami t (kwarkami wysokimi, kwarkami prawdziwymi). Splątanie polega na takim powiązaniu ze sobą obiektów, że zmiana stanu jednego z nich skutkuje natychmiastową zmianą stanu obiektów splątanych. To tajemnicze zjawisko tak bardzo niepokoiło Alberta Einsteina, że nazwła je „upiornym działaniem na odległość”.
„Maszyna do odkrywania supernowych”. Tych z wczesnego wszechświata znamy już 10 razy więcej
14 czerwca 2024, 15:25Webb to maszyna do odkrywania supernowych, powiedziała Christina DeCoursey z University of Arizona podczas niedawnego 244. spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego. Młoda uczona stała na czele zespołu naukowego, który – dzięki Teleskopowi Webba – zidentyfikował we wczesnym wszechświecie 10-krotnie więcej supernowych niż znaliśmy dotychczas. Olbrzymia liczba supernowych oraz duże odległości, w jakich je wykryliśmy, to dwa najbardziej ekscytujące wyniki naszej pracy, dodała DeCoursey.
Od kilkunastu lat jądro Ziemi obraca się znacznie wolniej niż w latach poprzednich
13 czerwca 2024, 15:06Jądro wewnętrzne Ziemi od 2008 roku obraca się 2-3 razy wolniej niż w latach 2003–2008, twierdzą naukowcy z University of Southern California (USC). Ruch jądra wewnętrznego jest przedmiotem badań i sporów od dwudziestu lat. Niektórzy eksperci twierdzą, że obraca się ono szybciej, niż powierzchnia planety. Uczeni z USC dostarczyli obecnie jednoznacznych dowodów, że przed kilkunastu laty jądro wewnętrzne zaczęło zwalniać.
Narodziny pierwszych galaktyk. Teleskop Webba umożliwił przeprowadzenie unikatowych badań
27 maja 2024, 10:19Teleskop Jamesa Webba pozwolił naukowcom z Uniwersytetu w Kopenhadze zaobserwować jedne z pierwszych galaktyk we wszechświecie. To pierwsze „bezpośrednie” obrazy rodzących się najstarszych galaktyk. Już wcześniej Teleskop Webba pokazał nam wczesne galaktyki na późniejszych etapach rozwoju. Tutaj widzimy ich narodziny, a tym samym, powstawanie pierwszych układów gwiezdnych we wszechświecie, mówi profesor Kasper Elm Heintz, który kierował zespołem badawczym z Instytutu Nielsa Bohra.
Kości mamutów w piwnicy na wino. To najważniejsze odkrycie w Austrii od ponad 100 lat
27 maja 2024, 07:51Andreas Pernerstorfer, właściciel winnicy w Gobelsburg w Austrii, remontował piwnicę na wino, gdy dokonał najważniejszego od 100 lat odkrycia w Austrii. Winiarz trafił bowiem na kości, a przysłani przez Federalne Biuro ds. Zabytków specjaliści orzekli, że to kości mamuta z epoki kamienia. Kości leżały w warstwach jedne na drugich, a w przylegającym pomieszczeniu znaleziono kamienne narzędzia, pozostałości po biżuterii i węglu drzewnym.
Badacze poznali nowe właściwości prometu, najbardziej tajemniczego z lantanowców
24 maja 2024, 08:31Naukowcom z Oak Ridge National Laboratory (ORNL) udało się poznać ukryte dotychczas właściwości jednego z pierwiastków ziem rzadkich, prometu. Otwiera to drogę do jego szerszych zastosowań w wielu różnych dziedzinach, od medycyny po podróże kosmiczne. Odkryty przed 80 laty w ORNL lantanowiec jest wytwarzany w niewielkich ilościach i używany w badaniach medycznych czy bateriach atomowych. Wciąż jednak bardzo mało o nim wiemy.
Gigantyczny Lodowiec Thwaites jest bardziej niestabilny niż sądzono
22 maja 2024, 12:06Glacjolodzy z USA, Kanady i Finlandii znaleźli dowody, że ciepłe wody oceaniczne wdzierają się na wiele kilometrów pomiędzy gigantyczny Lodowiec Thwaites, a podłoże skalne, na którym spoczywa. Thwaites to najbardziej niestabilna część Antarktyki. Zawiera tyle lodu, że jego całkowite roztopienie się, oznaczałoby podniesienie poziomu oceanów o 60 centymetrów. Obawiam się, że obecnie niedoszacowujemy tempa zmian zachodzących na tym lodowcu. A zmiany te mogą mieć katastrofalne skutki dla społeczności żyjących na wybrzeżach całego świata, mówi współautorka badań, profesor Christine Dow z kanadyjskiego University of Waterloo.
Promieniowanie kosmiczne pozwoliło na dokładne datowanie prehistorycznej wsi z Grecji
22 maja 2024, 08:13Po raz pierwszy udało się datować prehistoryczną osadę wczesnych rolników z dokładnością do 1 roku. Dokonali tego naukowcy z Uniwersytetu w Bernie, którzy podczas prac w osadzie na północy Grecji wykorzystali zarówno pierścienie drzew, z których wzniesiono budynki, jak i nagły wzrost kosmicznego radiowęgla, do którego doszło w 5259 roku p.n.e. Dzięki ich pracy osada może stać się punktem referencyjnym dla datowania wielu innych stanowisk na południowym-wschodzie Europy.
Zbiorowe symulowanie śmierci. Całe kolonie australijskich mrówek udają martwe
21 maja 2024, 10:35Jedną ze zwierzęcych strategii obrony przed drapieżnikiem jest udawanie martwego. Naukowcy z University of South Australia przypadkiem trafili na niezwykły, zaobserwowany po raz pierwszy, przypadek... zbiorowego wykorzystywania takiej strategii. Uczeni pracowali na Kangaroo Island, gdzie sprawdzali budki lęgowe nietoperzy i drzewnicowatych. W jednej z nich znajdowała się kolonia mrówek z gatunku Polyrhachis femorata. Wszystkie osobniki były martwe. A przynajmniej tak sądzili naukowcy, póki jedna z mrówek się nie poruszyła.